ഋതുഭേദഭാവങ്ങളെ സൂക്ഷ്മമായി പകർത്തുന്ന സമൃദ്ധമായ ഭാവനാലോകം മലയാളിക്കുണ്ട്. ഓണവും തിരുവാതിരയും കർക്കടസംക്രാന്തിയും ഞാറ്റുവേലപ്പകർച്ചകളും തുലാവർഷസംഘർഷങ്ങളും മീനക്കൊടുംവെയിൽചൂടും സ്പർശനക്ഷമമായ രീതിയിൽ വാക്കുകളിലൂടെ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് കവികൾ. മലയാളപുതുവർഷത്തിന്റെ നാന്ദി കുറിക്കുന്ന മേടപ്പുലരിയും വിഷുക്കാല ചാരുതകളും വൈകാരിക ജീവിതത്തെ സ്വാധീനിച്ചതിന്റെ സാക്ഷ്യങ്ങൾ മലയാള കവിതയിൽ ഏറെയുണ്ട്. വ്യത്യസ്ത വിതാനങ്ങളിൽ അടയാളപ്പെടുത്തിയ ചില കവിതകളെ ഇവിടെ പരാമർശിക്കുന്നു.

‘വിഷുക്കണി’ എന്നപേരിൽ വള്ളത്തോളിന്റെ ഒരു കവിതയുണ്ട്. സൂര്യൻ തുലാം രാശിയിലേക്ക് കടക്കുന്ന ശരത്കാല വിഷുവിനെക്കാൾ കവിക്ക് പ്രിയം മേടവിഷുവാണ്. എന്തുകൊണ്ടെന്നാൽ പരോപകാരത്താൽ സ്വന്തം സമ്പത്ത് മറ്റുള്ളവർക്ക് വേണ്ടി ചെലവഴിച്ച് കിണറും കുളവും താഴ്ന്നിറങ്ങിയ വേനൽ കൊടുമയിൽ കടന്നുവരുന്ന വിഷുവാണ് മലനാടിനെ സുന്ദരമാക്കുന്നത് എന്ന് കവി നിരീക്ഷിക്കുന്നു. ഏതു ദുർഘടവും അതിജീവിക്കാനുള്ള മനക്കരുത്ത് നമുക്ക് നൽകുന്നത് വിഷുക്കാലമാണ്. തീവെയിലിൻ വിയർപ്പൊപ്പാൻ കൊന്നയിൽ മഞ്ഞക്കൈലേസു തൂക്കിയിട്ടിരിക്കുകയാണ് പ്രകൃതിയെന്ന് കൊന്നപ്പൂക്കളെ മുൻനിർത്തി കവിയുടെ ഭാവന എഴുതുന്നു.

വേനലിന്റെ അപദാനങ്ങൾ വാഴ്ത്തിപ്പാടുന്ന വൈലോപ്പിള്ളിയുടെ ‘വിഷുക്കണി’ എന്ന കവിതയിലും മേടപ്രകൃതിയുടെ ചാരുത കടന്നുവരുന്നു. തവളകൾ മഴയെ പുകഴ്ത്തട്ടെ, മാവിൻ ചുനമണക്കുന്ന മേടമാസത്തിൻ മടിയിൽ പിറന്ന ഞാൻ സ്വർഗ്ഗവാതിൽപ്പക്ഷിയോടൊപ്പം വേനൽക്കാലത്തെപ്പറ്റി പാടുക തന്നെ ചെയ്യും എന്നാണ് വൈലോപ്പിള്ളി പറയുന്നത്. കണിക്കൊന്നയെ ‘വെള്ളിച്ചത്തിന്നോമന്മകളെ’ എന്നാണ് കവി വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ജീവിതത്തെ വൈകാരികമായി സ്വാധീനിക്കാൻ പ്രകൃതിഭാവങ്ങൾക്ക് കഴിയുമെന്ന് ഈ കവിത തെളിയിക്കുന്നു.

അതുകൊണ്ടാണ്,
“ഏതു ധൂസര സങ്കൽപ്പങ്ങളിൽ വളർന്നാലും, / ഏത് യന്ത്രവൽകൃത ലോകത്തിൽ പുലർന്നാലും, / മനസ്സിലുണ്ടാവട്ടെ ഗ്രാമത്തിൻ വെളിച്ചവും / മണവും മമതയും -ഇത്തിരി കൊന്നപ്പൂവും !”
എന്ന് കവി ആഗ്രഹിക്കുന്നത്.

മലനാട് പ്രകൃതിയെ പ്രണയിച്ച പി.കുഞ്ഞിരാമൻ നായരുടെ കവിതകളിൽ വിഷു പല ഭാവങ്ങളിൽ കടന്നുവരുന്നു. വിഷുപ്പക്ഷിയുടെ പാട്ട്, പൂമൊട്ടിന്റെ കണി, വിത്തും കൈക്കോട്ടും എന്നീ കവിതകളിൽ വിഷുക്കാലത്തെ ആവിഷ്കരിക്കുന്നു.

“പൊന്നുംപൂക്കുല നിറപറ വെക്കും /നാട്ടിൽ വിഷുവേല /മേടപ്പുലരി കൊളുത്തും തങ്ക /വിളക്കിൻ വിഷുവേല / പൗർണമി വെയ്ക്കും വെള്ളിവിളക്കിൻ /മംഗള വിഷുവേല /പട്ടം കെട്ടിയ മലകൾ നിരക്കും / ദിക്കിൻ വിഷുവേല /തങ്കപ്പൂമണി മലയാളത്തിൻ / കാവിൽ വിഷുവേല”
– വിഷുപ്പക്ഷിയുടെ പാട്ട്, പി.

വിഷുക്കാല പ്രകൃതിഭാവങ്ങളിൽ പൂത്തിരി പോലെ വിസ്മയഭരിതവും പ്രകാശമാനവും ആകുന്നു, പി. കുഞ്ഞിരാമൻ നായരുടെ കാവ്യഭാവന.

പൂവെക്കേണ്ടിടത്ത് പൊന്നു വെച്ച് പ്രതാപം കാണിക്കുന്ന വിപണിയുടെ ആസുരതയിൽ നമ്മുടെ വിഷുസങ്കല്പത്തിന് വന്ന അപചയം രേഖപ്പെടുത്തുന്ന കവിത ഒ എൻ വി. എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. നന്മ കവരുന്ന, മാനവികത ക്ഷയിക്കുന്ന, പ്രകൃതി ധ്വംസിക്കപ്പെടുന്ന യാന്ത്രിക ലോകത്ത് ‘എന്തിനിന്നും പൂത്തു’ എന്ന് കവി ചോദിക്കുന്നു. പക്ഷേ ഏതു കെട്ടകാലത്തും പ്രതീക്ഷയുടെ കിരണമായി കണിക്കൊന്നയെ കവി പ്രതീകവത്കരിക്കുന്നു.

“എങ്കിലുമീ കണിക്കൊന്ന എന്തിനിന്നും പൂത്തു? മണ്ണിൽ ഉണ്ടോ നന്മകൾ തൻ തുള്ളികൾ വറ്റാതെ?”
– എന്തിനിന്നും പൂത്തു?, ഒ. എൻ. വി.

വിഷുക്കാലത്ത് കണിക്കൊന്ന, ‘പൂക്കാതിരിക്കാൻ എനിക്കാവതില്ലേ’ എന്ന് പറയുന്നതിന്റെ പൊരുൾ വിടർത്തുന്ന അയ്യപ്പപ്പണിക്കരുടെ ഭാവനയും പ്രകൃതിയുടെ നൈതികതയിലും മാതൃഭാവത്തിലും ഉള്ള ഉണ്മയെ കുറിക്കുന്നു.

വിഷു നേദിക്കുന്ന ശുഭദർശനത്തിലേക്ക് ഉണ്ണിയെ ഉണർത്തുന്ന ഒരു അമ്മമനസ്സുണ്ട്, സുഗതകുമാരിയുടെ ‘വിഷുപ്പുലരിയിൽ ‘ എന്ന കവിതയിൽ. “ഉണ്ണീ, ഉറക്കമുണർന്നോളൂ / കണ്ണുമിഴിക്കാതെ വന്നോളൂ / ശരി, ഇനിക്കണ്ണു തുറന്നോളൂ / ഇരുകയ്യും കൂപ്പിത്തൊഴുതോളൂ”

നല്ലോണം നല്ലോണം കണ്ടോളൂ, നല്ലത് തന്നെ വരുമല്ലോ എന്നാണ് ആശംസ. നിസ്വർക്ക് അഭയമായും പ്രകൃതിക്ക്, പൊരുതുന്ന പച്ചത്തുരുത്തായും മലയാള മനസ്സിൽ അടയാളപ്പെട്ട കാവ്യജീവിതത്തിൽ നിന്ന് ഭാവിയെ അനുഗ്രഹിക്കുന്ന വാത്സല്യധാരയായി വേനൽത്തീയിലും കൺതെളിച്ചമാകുന്ന മഞ്ഞപ്പൂങ്കുലച്ചാർത്തുകൾ!

കൊടും വേനൽ കുറിച്ചിട്ട, പൊള്ളുന്ന കവിതയാണെങ്കിലും മനസ്സ് കുളിർപ്പിക്കുന്ന വിഷുക്കാലത്തെ അനുഭവിപ്പിക്കുന്ന മാധവൻ പുറച്ചേരി കവിതയിലും തീതുപ്പുന്ന വേനലിൽ പൊന്തുന്ന കണിയിൽ കിനാക്കുളിർ മധുരമുണ്ട്.

“തേന്മാവേ നിന്റെ കൊമ്പിന്മേൽ / ചിലയ്ക്കും ചിലയോർമകൾ / പൊഞ്ഞാറായിത്തിമർത്തിടാം കിളികൾ വിത്തും കൈക്കോട്ടും / പണ്ടു പാടിയതിൻ സ്മൃതി /തലോടുന്നു പതുക്കെ നാം “
– വേനൽക്കുളിര്, മാധവൻ പുറച്ചേരി